1956/Gratë e burgosura punonin në Valias

0
214
blank

Gratë e burgosura, përfshirë Musine Kokalarin, dhe pse vuanin dënimin në Punotërinë Qendrore të Artizanatit, me sezone, punonin në bujqësi në fermën e Valiasit

Për gratë e burgosura për arsye politike dhe ordinere, fillimisht, në vitet 1945-1950, regjimi komunist i trajtoi në një nga burgjet e ngritura pranë çdo qendre prefekture, plus ndonjë burg tjetër si p.sh. Burreli. Në çdo burg kishte mjedise të posaçme për gratë. Në vitin 1950, për gratë u ngrit një seksion i posaçëm në Punëtorinë Qendrore të Artizanatit, pra në ish-fabrikën e cigareve “Flora”. Në mjediset e tjera, vuanin dënimin me punë të detyruar edhe të burgosurit. Gratë punonin kryesisht në rrobaqepësi. Nga dokumentet e kohës, rezulton se gratë kanë punuar edhe me sezone në bujqësi, në fermën e Valiasit. Ndër të tjera, këtu kanë vuajtur dënimet edhe Musine Kokalari, Drita Kosturi, etj.. Ngaqë në Valias ishte punë sezonale, edhe trajtimi ishte i keq në fjetje, ushqim dhe punë. Për gratë e burgosura, regjimi nuk kishte asnjë mëshirë. Kjo shihet edhe në pak dokumente që gjenden në punën e atjeshme.

Në vitin 1956 Punëtoria Qendrore e Artizananit kishte rreth 500 të dënuar, prej të cilëve, rreth 30% ishin për arsye politike. Për gratë nuk ka ndonjë shifër të saktë.

Sipas komunikatës nr.197, datë 15.7.1956 në Ministrisë së Punëve të Brendshme, zërin nga Tirana, jepet njoftimi “Mbi shfaqjen e një sëmundjeje në të burgosura”. Në këtë njoftim thuhet se Tirana:

“Njofton se në 12 korrik 1956, të gjitha gratë e burgosura që ndodhen në fermën “Ylli i Kuq” Kamëz, nuk kanë dalë në punë për shkak se kanë qenë të sëmura me dhimbje barku. Nga analiza e mjekut dhe në konsultim me komandën e kampit vërtetohet se kanë qenë të sëmura dhe dyshohej për dizenteri, por nuk përjashtohet rasti se kjo dhimbje mund t’u ketë ardhur nga ushqimi i prishur, gjë e cila deri tani nuk është vërtetuar. Me qëllim që të përcaktohet drejt nëse është dizenteri ose jo, nga ana e mjekut u morën masa për të bërë analizën në laborator”.

blank

Nga praktika e kërkesës për faljen e dënimit të mbetur me vendim gjykate të Musine Kokalarit, mësohet se edhe në vitin 1957, gratë e artizanatit punonin në fermën bujqësore “Ylli i Kuq” i Valiasit. Musineja akuzohej se brenda në burg “në mënyrë shumë të hollë e të rafinuar” zhvillonte agjitacion e propagandë. Për këtë qëllim ishte demaskuar disa herë. Musineja kishte thënë se në burgjet tona nuk kishte kurajë civile.

Në rast se keni dijeni mbi krime, viktima apo ngjarje që lidhen me periudhën e komunizmit në Shqipëri, klikoni këtu për ta publikuar në arkivën tonë.

PËRGJIGJU

Please enter your comment!
Please enter your name here