Një vështrim mbi artin dhe sidomos kinematografinë si mjet propagande gjatë regjimit diktatorial, ku priftërinjtë ishin gjithmonë “të këqijtë”
Nga S.Paja
Pas ardhjes në pushtet, komunistët shenjuan klerin fetar me qëllim nënshtrimin e tij dhe më pas eliminimin gradual. Regjimi komunist bazohej në diktaturën e proletariatit dhe në luftën e klasave. Në projektin ateist të partisë-shtet, ideologjia fetare nuk mund të mbijetonte në një sistem ku parimi bazë i funskionimit të shtetit ishte ideologjia marksiste-leniniste. Për shkak të nivelit të lartë të formimit intelektual të klerikëve dhe ndikimit që kishin në popull, kryesisht në veriun e Shqipërisë, regjimi komunist vë në qendër të sulmeve klerikët katolik. Propaganda shtetërore ateiste përdorej për të glorifikuar arritjet e regjimit që po instalohej dhunshëm në Shqipëri dhe për të përligjur politikat bolshevike në çdo sektor të organizimit dhe veprimtarisë shoqërore në shtetin diktatorial. Pas gjyqeve publike farsë në salla e kinematë e qyteteve ku kleri linçohej e akuzohej pa prova e fakte, pasi i pushkatoi, i burgosi dhe i internoi, pasi u konsfiskoi pronat, mediat, shkollat e shtypshkronjat, nevojitej linçimi propagandistik nëpërmjet artit, letërsisë e kinematografisë. Propaganda kundër klerit kaloi tashmë nga veprimet fizike dhe ligjore në kundërshtim me liritë dhe të drejtat themelore të njeriut, në shfaqje teatrale, skenike dhe kinematografike me qëllim bindjen e masave punonjëse për domosdoshmërinë e eliminimit të fesë. Komunistët, në kuadër të realizimit të "njeriu të ri" komunist dhe shoqërisë ateiste, nuk e pranonin dot Zotin, pasi në projektin e tyre ideologjik, Zoti po zëvendësohej me liderin e partisë-shtet: diktatorin Hoxha. Çdo pëprjekje për opozitë apo qëndrim kundër raprezaljeve shtetërore ndaj klerit, likujdohej me plumba. Figura e klerikut katolik poshtërohet në kinematografinë shqiptare të kohës duke e nxjerrë si nevojë jetike eliminimin që komunistët i bënë klerit dhe instucioneve fetare.
Në filmin "Shembja e idhujve", prodhim i vitit 1977 nga "Shqipëria e re", prifti i fshatit Kalcë, Kelmend, Malësi e Madhe, Frat Engjëlli paraqitet si zhvatës i pasurisë së fshatarëve, si ngatërrestar, si bashkëpunëtor i fashizmit, si mbështetës i politikës së Mbretit Zog, si parapërgatitës e mbështetës i pushtimit italian të Shqipërisë, fetarizimit të arsimit publik, pengues i zhvillimit arsimor e kulturor të vendit etj.. Sa më shumë që të poshtërohej figura e klerikut në kinematografi, aq më shumë krijohej ideja e komunistëve në masat punonjëse se eliminimi i fesë kishte qenë një domosdoshmëri jetike për regjimin e ri. Filmi "Komisari i Dritës" i prodhuar nga "Shqipëria e re" më 1966 vë në qendër Dom Palin një klerik katolik në malësinë e Mirditës, i cili, sipas propagandës ateiste, pengonte zhvillimin komunist të Shqipërisë së asaj kohe duke bashkëpunuar me bajraktarët e zonës kundër vendosjes së regjimit diktatorial. Dom Pali paraqitet në film si imoral, refraktar, nxitës i kryengritjeve kundër regjimit komunist, kundërshtar i thekur i regjimit, mbështetës i fashizmit, nxitës i vëllavrasjeve në malësi, mbajtjen e shoqërisë në prapambetje etj.. Përveç kinematografisë që dha një ndihmëse të jashtëzakonshme në luftën e shtetit komunist ndaj fesë, në shërbim të aksionit ideologjik u vunë edhe letërsia e teatri, ku dramat dhe shfaqjet e ndryshme teatrale shenjestronin klerin dhe institucionet fetare si tradhtarë dhe armiq të botëkuptimit materialist, bolshevik e marksist-leninist. Kinematografia në shërbim të propagandës ateiste, duke ironizuar e sulmuar klerikët dhe institucionet fetare, u dha një ndihmesë të çmuar komunistëve shqiptarë në ndërtimin e njeriut dhe shtetit pa Zot.
Në rast se keni dijeni mbi krime, viktima apo ngjarje që lidhen me periudhën e komunizmit në Shqipëri, klikoni këtu për ta publikuar në arkivën tonë.